Lęk w schizofrenii wynika przede wszystkim z dezintegracji psychiki, czyli stopniowego rozpadu organizacji umysłu. Pacjenci mają trudności w dostrzeganiu związków przyczynowo-skutkowych i nie potrafią odpowiedzieć na proste pytania, takie jak „dlaczego ktoś się śmieje”.
Granice między światem zewnętrznym a wewnętrznym stają się rozmyte, co sprawia, że otoczenie jawi się jako groźne i tajemnicze. Do tego dochodzą problemy z orientacją w czasie i przestrzeni oraz różnego rodzaju omamy, które mogą być bardzo przerażające.
Urojenia, choć są objawem choroby, mogą pełnić funkcję ochronną dla pacjenta. Dzięki nim osoby chore na schizofrenię próbują porządkować swój wewnętrzny świat i uzyskać poczucie kontroli nad sytuacją. Na przykład urojenia wielkościowe („jestem mesjaszem”) mogą wzmacniać poczucie własnej wartości i dawać iluzję panowania nad otoczeniem.
Im bardziej złożone są urojenia, tym lepiej rokuje przebieg choroby, co świadczy o elastyczności poznawczej pacjenta i zdolności do testowania nowych pomysłów. Mimo że urojenia mogą czasem chronić przed lękiem, nie eliminują one konieczności leczenia.
Lęk w schizofrenii przyjmuje formę nieprzyjemnego stanu wewnętrznego napięcia, który wywołuje liczne objawy fizjologiczne. Przyspieszone bicie serca, pocenie, zawroty głowy, napięcie mięśniowe to tylko niektóre z nich. Często w chwilach wzmożonego napięcia pojawiają się także ataki paniki, które dodatkowo pogarszają stan psychiczny pacjenta.
Obsesje, kompulsje, depersonalizacja czy derealizacja są dodatkowymi objawami, które mogą towarzyszyć lękowi. Pacjenci często wycofują się z kontaktów społecznych, co prowadzi do izolacji i pogłębia uczucie lęku.
Leczenie schizofrenii i towarzyszącego jej lęku jest skomplikowane i wymaga zintegrowanego podejścia, łączącego farmakoterapię ze wsparciem psychospołecznym. Leki przeciwpsychotyczne i przeciwlękowe mogą być skuteczne, ale pacjenci często odmawiają ich zażywania z powodu lęku przed możliwymi podstępami, jak otrucie czy przejęcie kontroli nad ich myślami.
Dlatego kluczową rolę odgrywa sieć wsparcia społecznego – rodzina i bliscy, którzy mogą uspokajać lęki pacjenta i motywować go do kontynuowania leczenia. Zrozumienie i cierpliwość otoczenia są niezbędne, by pacjent czuł się bezpieczniej i miał większą szansę na powrót do normalnego życia.
Lęk w schizofrenii jest złożonym zjawiskiem, które wynika z dezintegracji psychiki i wpływa na codzienne funkcjonowanie pacjentów. Urojenia mogą pełnić funkcję ochronną, ale leczenie lęku wymaga zintegrowanego podejścia, łączącego farmakoterapię ze wsparciem społecznym. Kluczową rolę odgrywa zrozumienie i cierpliwość ze strony bliskich, które pomagają pacjentowi w radzeniu sobie z chorobą i towarzyszącym jej lękiem.
Bibliografia:
https://e-recepta.net/blog/leki-na-schizofrenie-co-warto-wiedziec-o-leczeniu-schizofrenii/
https://e-recepta.net/blog/atak-paniki-zespol-leku-napadowego-jak-rozpoznac-objawy-i-je-zalagodzic/