Minęły 82 lata od kulminacji rzezi wołyńskiej. W Legnicy odbyła się msza i seminarium poświęcone ofiarom

W kościele św. Jana w Legnicy odbyła się uroczysta msza święta upamiętniająca 82. rocznicę kulminacji wydarzeń, które w latach 1943–1945 doprowadziły do śmierci tysięcy Polaków na Wołyniu i w Galicji Wschodniej. Liturgia była wyrazem hołdu dla ofiar ludobójstwa, jakiego dopuścili się nacjonaliści ukraińscy na bezbronnej ludności cywilnej: dzieciach, kobietach i starcach. Po mszy, pod tablicą poświęconą pomordowanym, złożono kwiaty i zapalono znicze.

Obchodzimy kolejną rocznicę ludobójstwa na Wołyniu i kresach dawnej Rzeczypospolitej. Nie chcemy rozdrapywania ran, ale pragniemy dać świadectwo prawdzie o naszej przeszłości, aby i ona była przestrogą dla przyszłych pokoleń. Poznawanie prawdy i głoszenie jej jest imperatywem każdego uczciwego człowieka. Głoszenie prawdy i zachowywanie pamięci wynikają z człowieczeństwa. Naród, który odrzuca prawdę, żyje w zakłamaniu. Nie chcemy tego, dlatego musimy pamiętać, że pasmo zbrodni dokonywane przez nacjonalistów ukraińskich na bezbronnym polskim narodzie było ludobójstwem powiedział ks. Dariusz Pudełko.

W refleksji nad znaczeniem tej rocznicy głos zabrał także Tadeusz Samborski, poseł Polskiego Stronnictwa Ludowego, wieloletni organizator legnickich obchodów i działacz na rzecz przywracania pamięci o ofiarach.

Dzisiejsze nabożeństwo jest szczególne. Od dwudziestu lat liturgie odbywają się w ofiarom i ich rodzinom w hołdzie, ku pamięci i wszystkim Polakom ku przestrodze. Nasze zadośćuczynienie ofiarom, nasza powinność, to po pierwsze prawda, po drugie powinność, po trzecie modlitwa, po czwarte godny pochówek. Te trzy pierwsze spełniamy. Prawdę już dziś można w Polsce głosić. Pamięć, te uroczystości, wszelkie tablice pamięci są jej dowodem. Modlitwa wciąż trwa. Nie możemy zrealizować czwartego, czyli godnego pochówku ofiar, ale także w tej intencji jest to nabożeństwo i nasze modlitwy. Dzisiejsze uroczystości odbywają się w majestacie prawa, blasku i sile sprawczej ustawy, którą kilkanaście dni temu niemal jednogłośnie przyjął Sejm Rzeczypospolitej Polskiej mówił Tadeusz Samborski.

Ustawa, o której mowa, została przyjęta 5 czerwca 2025 roku. Na jej mocy 11 lipca ustanowiono Dniem Pamięci o Polakach Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińską Powstańczą Armię na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej. Przypadająca w tym roku 82. rocznica przypomina, że wciąż wiele ofiar tych wydarzeń nie doczekało się godnego pochówku. Tymczasem osoby odpowiedzialne za zapoczątkowanie czystek etnicznych, jak Stepan Bandera czy Iwan Łytwynczuk, pozostają dziś bohaterami narodowymi Ukrainy. W tym kontekście pielęgnowanie pamięci o pomordowanych zyskuje jeszcze większą wagę.

Dzień wcześniej, w sobotę 5 lipca, w sali 3A Starostwa Powiatowego w Legnicy odbyło się seminarium historyczne z udziałem badaczy i świadków historii. Wśród prelegentów znaleźli się Marek Koprowski, pisarz i autor książek o Kresach, Jan Engelgard, redaktor naczelny „Myśli Polskiej”, prof. Stanisław Sławomir Nicieja, historyk i autor serii „Kresowa Atlantyda”, dr Lucyna Kulińska z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, prof. Włodzimierz Osadczy z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Danuta Wojciechowska ze Stowarzyszenia Upamiętniania Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów.

Po części wykładowej uczestnicy wysłuchali wspomnień ocalałych z pogromów Kresowian oraz pieśni wołyńskich w wykonaniu Aurelii Sobczak i Barbary Droździńskiej.

Na udział w uroczystościach upamiętniających Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich na ludności Wołynia i Małopolski Wschodniej w latach 1939–1947 zaprosili poseł Rzeczypospolitej Polskiej Tadeusz Samborski oraz starosta legnicki Adam Babuśka.

Tadeusz Samborski od lat nie ustaje w działaniach, by pamięć tragicznych wydarzeń nie zatarła się, a ich ofiary nie zostały zapomniane. Stąd rokroczne legnickie uroczystości, w których oprócz mieszkańców uczestniczą przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, związków kombatantów i organizacji oraz mieszkańcy Legnicy. Uroczystości organizowane są od ponad dekady. W uroczystościach uczestniczyły samoządy ościennych gminy. Po raz drugi w historii zabrakło na nich władz miasta Legnicy. Swoją delegację mieli jedynie legniccy radni Prawa i Sprawiedliwości.