Jak nie dać się trollom? Kampania o dezinformacji Ministerstwa Cyfryzacji i NASK

Dezinformacja, znana także jako „fake news”, to jedno z największych zagrożeń współczesnej przestrzeni cyfrowej. Ministerstwo Cyfryzacji, we współpracy z NASK, postanowiło stawić czoła temu problemowi, organizując ogólnopolską kampanię społeczną, która w obrazowy sposób uświadamia, jak działa dezinformacja i jak można jej przeciwdziałać.

Dlaczego dezinformacja to poważny problem społeczny?

Internet, pierwotnie mający być przestrzenią wolnej wymiany informacji, stał się również narzędziem manipulacji. Dezinformacja wpływa na emocje, kształtuje poglądy, a nawet destabilizuje społeczeństwa i podważa demokratyczny porządek. Jak zaznacza wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski:

„Dezinformacja stanowi zagrożenie dla stabilności społecznej i demokratycznego porządku. Dlatego potrzebne są szerokie działania edukacyjne, które pomogą społeczeństwu przeciwdziałać jej skutkom”.

Kampania, dzięki wykorzystaniu powszechnie znanych symboli i narracji, ma za zadanie budować odporność społeczną na manipulację i zachęcać do aktywnego przeciwdziałania jej skutkom.

Kluczowe działania kampanii

Ministerstwo Cyfryzacji i NASK promują trzy podstawowe zasady walki z dezinformacją:

• Unikaj rozpowszechniania niesprawdzonych treści.
• Weryfikuj źródła informacji.
• Zgłaszaj fałszywe treści na stronie: www.nask.pl/dezinfo.

Na stronie internetowej kampanii znajdują się również praktyczne wskazówki, jak rozpoznawać dezinformację i narzędzia ułatwiające weryfikację treści. Dzięki konkretnym przykładom można nauczyć się, jak nie dać się manipulować.

Trolle jako metafora dezinformacji

Symbolicznymi bohaterami kampanii są trolle – złośliwe, małostkowe istoty, które uosabiają autorów fake newsów. Ich rozmowy zestawione z reakcjami odbiorców pokazują, jak fałszywe treści wpływają na ludzi w codziennych sytuacjach, jednocześnie zachęcając do ich odrzucania.

„Dezinformacja może być wykorzystywana przez różne grupy na rzecz różnych interesów. Zachęcamy do czujności, weryfikowania i zastanowienia się, zanim coś udostępnimy czy klikniemy” – podkreśla Magdalena Wilczyńska, dyrektorka Pionu Ochrony Informacyjnej Cyberprzestrzeni w NASK.

Spoty i materiały edukacyjne

Kampania obejmuje trzy spoty radiowe i telewizyjne, które obrazują różne cele dezinformacji:

• Wywoływanie paniki i strachu. 
• Polaryzacja społeczna.
• Podważanie zaufania do instytucji.

Spoty te są emitowane w ogólnopolskich mediach – zarówno w telewizji, radiu, jak i w Internecie. Materiały graficzne z trollami towarzyszą kampanii w mediach społecznościowych oraz na kanałach Ministerstwa Cyfryzacji i NASK.

Edukacja jako klucz do walki z dezinformacją

Jak podkreśla Radosław Nielek, dyrektor NASK, działania analityczne i raportowanie fałszywych treści to nie wszystko. Kluczowe jest edukowanie społeczeństwa, by umiało krytycznie oceniać informacje, z którymi się styka.

„Chcemy sprawić, żeby obywatele nie tylko odrzucali fałszywe treści, ale także aktywnie je eliminowali z przestrzeni publicznej. My dajemy do tego narzędzia i możliwość zgłaszania” – dodaje wiceminister cyfryzacji, Paweł Olszewski.

Więcej informacji na temat kampanii oraz praktyczne porady, jak rozpoznać dezinformację, można znaleźć na stronie: www.nask.pl/dezinfo. Pamiętajmy, że walka z dezinformacją to wspólna odpowiedzialność, w której każdy może odegrać istotną rolę.