W dobie mediów społecznościowych dzielenie się zdjęciami dzieci stało się codziennością. Wielu rodziców dokumentuje w ten sposób rozwój swoich pociech, dzieli się ich osiągnięciami lub zabawnymi chwilami. Jednak niewielu zdaje sobie sprawę z poważnych zagrożeń, jakie niesie za sobą takie działanie. Eksperci ostrzegają – czas bezpiecznego „sharentingu” minął.

Co technologia może zrobić ze zdjęciem twojego dziecka?

Codziennie do internetu trafia około 500 milionów zdjęć, z czego znaczna część to fotografie rodzinne. Udostępnienie zdjęcia w sieci to równoczesna utrata kontroli nad nim. Jak podkreśla Martyna Różycka, kierująca zespołem Dyżurnet.pl:

„W momencie upublicznienia jakiegokolwiek zdjęcia czy materiału wideo, tracimy nad nim kontrolę. To danie przestępcom możliwości wykorzystania go w innym celu niż chcieliśmy.”

Zdjęcia dzieci mogą zostać pobrane, skopiowane, a nawet przerobione przy użyciu zaawansowanych technologii, takich jak deepfake czy deepnude. Przestępcy mogą wykorzystać je w sposób niezgodny z prawem, często krzywdzący dziecko, np. umieszczając je w kontekście seksualnym.

Dlaczego sharenting może być niebezpieczny?

Regularne udostępnianie zdjęć dzieci w internecie, określane mianem „sharentingu”, niesie za sobą liczne zagrożenia:

• Pomoc dla przestępców: Publikowanie zdjęć i danych dzieci ułatwia cyberprzestępcom zdobycie informacji o dziecku, takich jak miejsce zamieszkania czy szkoła.
• Cyberprzemoc: Materiały mogą stać się przedmiotem szykanowania, hejtu i wyśmiewania.
• Nieodwracalność skutków: Zdjęcia pozostają w sieci na zawsze, mogą wpływać na przyszłość dziecka, np. w kontekście zawodowym.
• Zawstydzenie dziecka: Według raportu NASK „Nastolatki 3.0” aż 45% rodziców publikuje zdjęcia dzieci, z czego jedna czwarta nastolatków czuje się tym zawstydzona.

Najbardziej niepokojące jest to, że aż 67% rodziców udostępniło co najmniej jedno zdjęcie uznane za nieodpowiednie, np. przedstawiające nagość (np. zdjęcia z kąpieli czy plaży).

Nie odbieraj dziecku prawa do prywatności

Udostępniając zdjęcia dzieci, odbieramy im możliwość samodzielnego opowiadania swojej historii. Jak zauważa Stacey B. Steinberg, amerykańska prawniczka specjalizująca się w ochronie dzieci:

„Za każdym razem, gdy rodzic udostępnia informacje o dziecku, fragment historii życia dziecka zostaje mu odebrany i już nigdy nie będzie ono mogło przedstawić go tak, jak samo by chciało.”

Zdjęcia przedstawiające dzieci w sytuacjach intymnych, wstydliwych czy upokarzających mogą wyrządzić im krzywdę zarówno teraz, jak i w przyszłości.

Zanim wrzucisz zdjęcie, zadaj sobie te pytania

Zanim zdecydujesz się opublikować zdjęcie swojego dziecka w sieci, warto zadać sobie kilka kluczowych pytań:

• Czy kontrolujesz, kto może zobaczyć zdjęcie?
• Czy materiał jest bezpieczny dla dziecka teraz i w przyszłości?
• Czy zdjęcie może wywołać u dziecka zażenowanie lub wstyd?
• Czy chcesz, aby takie zdjęcie stało się częścią cyfrowego śladu twojego dziecka na zawsze?

Jeśli odpowiedź na którekolwiek z tych pytań brzmi „Nie”, zrezygnuj z publikacji.

Edukacja i profilaktyka

Bezrefleksyjne udostępnianie zdjęć dzieci w internecie niesie za sobą poważne konsekwencje. Warto edukować siebie i innych, jak zadbać o bezpieczeństwo dzieci w sieci. Więcej informacji na temat ochrony dzieci w internecie znajdziesz na stronie: cyberprofilaktyka.pl.

Pamiętajmy – dzieci mają prawo do prywatności i ochrony swojego wizerunku. Dbajmy o to, by internet był dla nich miejscem bezpiecznym.