Zwolnienie lekarskie z powodu alkoholu? Zasiłek dopiero od szóstego dnia

Nie każdy, kto otrzymuje zwolnienie lekarskie, może liczyć na zasiłek chorobowy od razu. Jeśli lekarz uzna, że przyczyną niezdolności do pracy jest nadużycie alkoholu, na zwolnieniu pojawi się tzw. kod C. Taki dokument oznacza, że przez pierwsze 5 dni absencji ZUS ani pracodawca nie wypłacą żadnych pieniędzy.

W 2024 roku takich zwolnień wystawiono w Polsce 9,5 tysiąca, to wprawdzie niewielka część z ponad 25 milionów wszystkich e-zwolnień, ale jednocześnie o blisko 45 procent więcej niż rok wcześniej. W 2023 roku takich zwolnień było wyjątkowo mało, więc tegoroczny wynik wygląda jak gwałtowny skok. Ale jeśli spojrzymy na dane z poprzednich lat, zobaczymy raczej trend spadkowy. W 2019 roku takich zaświadczeń było aż 12,3 tysiąca, a teraz 9,5 tysiąca.

Zwolnienia z kodem C dotyczą konkretnych przypadków, kiedy lekarz uznaje, że pacjent nie jest zdolny do pracy z powodu nadużycia alkoholu. Najczęściej są to krótkie nieobecności. Niemal jedna trzecia zaświadczeń wystawiona została na okres od 1 do 5 dni. W ogromnej większości bo aż 75 procent, wystawiono je mężczyznom. Najwięcej takich przypadków dotyczyło osób w wieku 30–49 lat, a szczególnie mężczyzn między 40 a 44 rokiem życia - mówi Iwona Kowalska-Matis, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa dolnośląskiego.

Wśród najczęściej diagnozowanych schorzeń powiązanych z nadmiernym piciem alkoholu są m.in. zaburzenia psychiczne, marskość wątroby, wrzody żołądka i dwunastnicy, powiększenie serca czy zapalenie płuc wynikające z obniżonej odporności. Warto wiedzieć, że pracodawca nie widzi dokładnej diagnozy, na e-zwolnieniu udostępnionym w systemie widoczny jest tylko kod literowy, bez szczegółowych informacji o rodzaju schorzenia.

Z danych ZUS wynika, że w 2024 roku lekarze wystawili łącznie 25,5 mln elektronicznych zwolnień lekarskich, co przełożyło się na 253 mln dni niezdolności do pracy. Zwolnienia dotyczyły nie tylko choroby własnej, ale też opieki nad dziećmi i innymi członkami rodziny.

Najczęstszymi powodami niezdolności do pracy od lat pozostają: choroby układu mięśniowo-szkieletowego (41,8 mln dni absencji), choroby układu oddechowego (33 mln dni), urazy i zatrucia (32,5 mln dni), ciąża i poród (31,8 mln dni), zaburzenia psychiczne (30,3 mln dni), a także wciąż notowane przypadki powikłań po COVID-19 (1,7 mln dni).

W ubiegłym roku ZUS odnotował też niespodziewany wzrost liczby zachorowań na krztusiec,  chorobę, która wydawała się już niemal zapomniana. Liczba zwolnień z tego powodu i dni absencji chorobowej wzrosła ponad 30-krotnie w porównaniu z rokiem 2023.