Lepiej być nie może – film, który uczy, że każdy może stać się lepszym człowiekiem

Premiera: 1997 (USA), 1998 (Polska).

Niepozorna komedia z wielką głębią

Są filmy, które wchodzą w człowieka miękko, pozostawiając ciepło, ale i pytania o to, kim jesteśmy. Lepiej być nie może Jamesa L. Brooksa należy właśnie do tej kategorii. Na pozór komedia romantyczna, w rzeczywistości jest to głęboka opowieść o samotności, strachu i o tym, że każdy człowiek, niezależnie od swoich ułomności, ma w sobie potencjał do przemiany.

Melvin – pisarz zamknięty w świecie lęków

On – Melvin Udall (Jack Nicholson). Pisarz bestsellerowych romansów, który sam miłości nie zna. Zamknięty w świecie obsesyjnych rytuałów, z odrazą reagujący na innych, raniący ich ciętymi uwagami. Cała jego egzystencja to mur ochronny przed lękiem – lękiem przed bliskością, chorobą, niepewnością życia.

Carol – matka walcząca o oddech i normalność

Ona – Carol Connelly (Helen Hunt). Samotna kelnerka, której świat kręci się wokół chorego syna. To matka zmęczona, przerażona, walcząca każdego dnia z poczuciem bezradności i osaczenia przez chorobę. Jej własne marzenia i życie osobiste zostały uwięzione w cieniu nieustannej troski.

Spotkanie dwóch światów i wspólnota zranionych

Spotkanie tych dwojga jest początkowo zderzeniem dwóch światów – zgorzkniałego mizantropa i kobiety na granicy wyczerpania. A jednak właśnie ta relacja, podszyta początkowo niechęcią i niedopasowaniem, staje się przestrzenią uzdrawiania. Wspólne doświadczenia z sąsiadem Simonem (Greg Kinnear), wrażliwym artystą po brutalnym napadzie, tworzą swoistą, nieoczywistą wspólnotę ludzi poranionych.

„Sprawiasz, że chcę być lepszym człowiekiem” – kultowe wyznanie

Najpiękniejsze w tym filmie jest to, że pokazuje on człowieka w stanie kruchości. Melvin i Carol są sparaliżowani przez swoje lęki, ale właśnie dzięki wzajemnemu spotkaniu zaczynają przekraczać własne granice. On uczy się mówić coś innego niż obraźliwe frazy, ona pozwala sobie na oddech i dostrzega, że świat nie kończy się na walce o zdrowie syna.

Kulminacyjnym momentem jest scena, w której Melvin, niezdarny w uczuciach, wypowiada do Carol jedno z najpiękniejszych filmowych wyznań:

„Sprawiasz, że chcę być lepszym człowiekiem.”

To nie jest tylko komplement, to deklaracja przemiany. Zdanie, które każda kobieta chciałaby usłyszeć – że jej obecność budzi w kimś światło i nadzieję.

[WIDEO]15308[/WIDEO]

Akceptacja zamiast doskonałości – filozofia filmu

Film Brooksa mówi, że prawdziwa bliskość nie polega na doskonałości, lecz na akceptacji dziwactw, ran i słabości drugiego człowieka. W tym tkwi jego filozoficzna głębia – że dopiero w zetknięciu z drugim człowiekiem, odważnym i cierpliwym, zaczynamy „błyszczeć”, odkrywać w sobie lepsze ja.

Oscary i owacje krytyków

Oscary dla Jacka Nicholsona i Helen Hunt były w pełni zasłużone. Nicholson stworzył kreację człowieka balansującego na granicy groteski i tragedii, Hunt zaś wcieliła się w kobietę kruchą, lecz pełną wewnętrznej siły. Krytycy podkreślali, że film zręcznie balansuje między komedią a dramatem – bawi, ale i wzrusza, zostawiając widza z refleksją.

Ocena krytyków: w większości entuzjastyczna – chwalono autentyczność emocji, inteligentny scenariusz i rolę Nicholsona, która uchodzi za jedną z najlepszych w jego karierze.

Dlaczego ten film wciąż porusza widzów?

To film, który przypomina, że za maską dziwactw i ostrych słów często kryje się samotność i lęk. A także, że każdy z nas – nawet najbardziej pogubiony – może stać się lepszym człowiekiem, jeśli tylko znajdzie się ktoś, kto go naprawdę dostrzeże.